
DZIENNIKI STRAŻNIKA DRZEW – przedstawiamy Państwu comiesieczny raport z naszej działalności w ramach projektu „Strażnicy drzew w Rzeszowie”, realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG
DZIENNIK - MARZEC 2021
Początek projektu „Strażnicy Drzew w Rzeszowie”, realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy i finansowanego z Funduszy EOG. Informacje zamieszczone w mediach i Internecie skutkują kilkunastoma telefonami od zainteresowanych osób z zapytaniami o projekt. Z tej grupy trzy osoby deklaruje chęć współpracy w różnych obszarach działań projektowych. Do tych zadań można zaliczyć robienie zdjęć okaleczonym drzewom, pisanie pism o nadanie drzewu miana pomnika przyrody czy kompleksowe zajęcie się ochroną drzewostanu na rzeszowskim Śródmieściu.
Ważną sprawą tego miesiąca stał się problem związany z budową drogi na Rodzinnych Ogrodach Działkowych im. W. Szafera przy ul. Skrajnej 11 w Rzeszowie. Zgłoszenie otrzymaliśmy od zaskoczonych działkowców. Dotyczyło ono pojawienia się na terenie ROD pilarzy chcących wycinać drzewa z powodu budowy drogi, o czym działkowcy nic nie wiedzieli. Brak stosownych dokumentów i wezwanie Policji poskutkowało pozostawieniem drzew. Duże zaangażowanie działkowców spowodowało, że udało mi się zainteresować sprawą radnych miasta Rzeszowa. W efekcie przyniosło to interwencję u Prezydenta Miasta, dzięki której inwestycja została wstrzymana do momentu inwentaryzacji mienia działkowców oraz dokładnego określenia, które działki ROD będą likwidowane i na jakich zasadach. Wyjaśnieniu ma ulec sposób udostępniania danych wrażliwych w odniesieniu do ustawy o ochronie danych osobowych. Personalia działkowców mają zostać upublicznione, a Zarząd ROD im. W. Szafera nie otrzymał wytycznych w tej sprawie.
Dzięki aktywności dwóch mieszkańców ul. Skłodowskiej w Rzeszowie dotarł do nas sygnał o wycince w pobliskim Ogrodzie Jordanowskim. Nieznany był powodów usuwania drzew. W ocenie zbulwersowanych lokatorów były one zdrowe. Wspólnie próbujemy rozeznać sprawę u zarządcy terenu Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych. Z dużą niechęcią i po dłuższej rozmowie dowiedzieliśmy się, że drzewa miałyby zagrażać bezpieczeństwu użytkowników ogrodu. Zredagowaliśmy petycję, którą po podpisaniu mieszkańcy złożą w MZBM-ie i do wiadomości Departamentu Ochrony Środowiska Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego. Ta instytucja jest władna do wydania decyzji zgody na wycinkę drzew w tym obszarze. Sprawdzamy na Ekoportalu, jakie jeszcze planowane są wycinki. Celem zapoznania się, które drzewa i z jakiego powodu maja być usuwane wnioskuję o udostępnienie dokumentacji w tych sprawach.
Inną sprawą podjętą przez tych samych mieszkańców, z naszym wsparciem, jest uszkodzenie korzeni drzew przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodno-Kanalizacyjne, co zostało zgłoszone przez nich pismem do Departamentu Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego.
Jedną z osób zainteresowanych projektem była mieszkanka rzeszowskiego Śródmieścia, chcąca kompleksowo zająć się sprawami drzewostanu w tym rejonie tj. wycinką, nasadzeniami, pomnikami przyrody. Rozpoczęliśmy od przygotowania wniosku o ustanowienie zbiorowego pomnika przyrody drzew gatunku topola kanadyjska rosnących w Olszynkach. Teren ten jest ostatnio dość intensywnie eksploatowany inwestycyjnie. Drzewa zastały obmierzone i sporządziliśmy odręczną mapkę lokalizacyjną drzew w celu przygotowania wniosku o nadanie zbiorowego pomnika przyrody.
Przy Zespole Szkół Energetycznych ul. W. Pola zostało wyciętych sześć drzew o czym poinformowała, monitorująca już od dłuższego czasu ten teren, mieszkanka. Powodem wycinki było bezpieczeństwo osób i mienia. W sprawie została już wydana decyzja więc nie było możliwości jakiejkolwiek reakcji.
Pomimo decyzji o zgodzie na wycinkę próbowaliśmy uratować okazałego jesiona przy ul. Dołowej w Rzeszowie. Interweniowaliśmy w Wydziale Ochrony Środowiska Urzędu Miasta, jak i u właściciela terenu. Nasza argumentacja nie spowodowała jednak ocalenia drzewa, które zostało wycięte.
Pomagaliśmy mieszkance ul. Sportowej w zaskarżeniu decyzji zgody na wycięcie trzech drzew w jej okolicy. Z racji że w postępowaniu administracyjnym była stroną w sporze, zredagowaliśmy zażalenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego i czekamy na decyzję w sprawie.
Pod kontem prawnym przeanalizowaliśmy sposób interpretacji art. 44 ustawy o ochronie przyrody przez Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta. W oparciu o ten artykuł, w procedurze nadawania drzewom miana pomnika przyrody nieodzownym warunekiem dalszego postępowania jednostka ta uznaje konieczność zgody właściciela terenu, na którym rośnie drzewo, na ustanowienie go pomnikiem przyrody. Po konsultacji z Polskim Towarzystwem Dendrologicznym – sekcja Pomników Przyrody i z analizą prawną kancelarii biorącej udział w projekcie postanowiliśmy podważyć taką interpretację tego przepisu uznając ją za niezasadną. Odpowiednie pismo zostało wystosowane do Urzędu Miasta i czekamy na stanowisko.
Udostępnianie dokumentów w trybie informacji o środowisku przez całą naszą działalność jest problematyczne. Jest to spowodowane długim czasem oczekiwania na możliwość zapoznania się z danymi w stosunku do terminów toczącego się postępowania administracyjnego. Pomimo tego że ostatecznie otrzymujemy dokumentację sprawy, która najczęściej jest już bardzo zaawansowana, to niewiele możemy zrobić. Wcześniejsze działania są niemożliwe z racji braku udokumentowanych informacji w sprawie.
W tym miesiącu napotkaliśmy na kolejne trudności związane stricte z projektem. Chodzi mianowicie o dość osobliwą interpretację opłat za upoważnienie stałe do reprezentowania stowarzyszenia w sprawach występowania o udostępnienie dokumentów. Urząd Miasta zażądał od nas uiszczania każdorazowej opłaty za wnioski o udostępnienie informacji z powodu tegoż upoważnienia. Urząd Marszałkowski, natomiast doszedł do wniosku, jeżeli udostępnia nam informacje nieodpłatnie z racji samodzielnego wykonywania przez nas fotokopii dokumentów w siedzibie urzędu, to nie mamy prawa do całości dokumentacji, a jedynie do wniosku i decyzji (bez np. protokołu oględzin drzew, czy innych pism z postępowania administracyjnego). W obu tych sprawach zostały złożone pisma o wyjaśnienie przygotowane przez projektową kancelarię prawną.
Udzielaliśmy też pomniejszych informacji, czy interweniowaliśmy telefonicznie w kilku sprawach:
- ogławianie drzew na drodze gminnej w Lubeni (10 km od Rzeszowa) i ul. Kustronia 9 w Rzeszowie,
- masowa wycinka wokół Rezerwatu Zabłocie (15 km od Rzeszowa),
- realizacja inwestycji, która mogłaby uszkodzić bryły korzeniowe drzew podczas wykonywania prac ziemnych – korytkowanie pod parkingi i chodniki przy ul. Spiechowicza 9
- informowanie o możliwościach interwencji obywatelskich w sprawie drzew przy ul. Kustronia i ul. Podwisłocze.
Miesiąc marzec w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 14
z czego zgłoszenia:
- wycinka – 8
- okaleczenie drzewa – 3
- inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 3
Inicjatywy własne strażnika: 1
Udzielone informacje i porady: 9
DZIENNIK - KWIECIEŃ 2021
Ten miesiąc został zdominowany przez konflikt wokół budowy drogi przebiegającej przez Rodzinne Ogrody Działkowe im. W. Szafera przy ul. Skrajnej w Rzeszowie. Zaangażowanie działkowców, atrakcyjność przyrodnicza oraz odzew społeczny na problemy wokół tego terenu zieleni spowodował intensyfikację działań w jego obronie. Postanowiliśmy włączyć media, co spotkało się z dużym odzewem zarówno telewizji, lokalnej prasy codziennej, jak i portali Internetowych. Temat stał się publiczny. Zredagowane pisma z wątpliwościami działkowców skierowane zostały do Prezydenta Miasta Rzeszowa, Polskiego Związku Działkowców na poziomie lokalnym i krajowym. Intensywnie odbywały się spotkania z radnymi, Prezesem Podkarpackiego Okręgu PZD i dziennikarzami. Udało się uzyskać dokumentacje wniosku i decyzji ZRiD o inwestycji drogowej. Wniosło to wiele dodatkowych informacji do toczącej się sprawy. Obszerny 600 stronicowy dokument został przeanalizowany, a wyciągnięte wnioski i argumenty stanowiły i stanowią podstawę merytorycznej dyskusji w tej kwestii. Istotnym jej elementem stała się możliwość podważenia zasadności decyzji o budowie drogi w skutek zasiedzenie dwóch działek przez działkowców na których ma być realizowana inwestycja, jak również nadużycia w interpretacji przepisów KPA w celu poprawienia błędów w decyzji ZRiD.
Znaczącym wydarzeniem było spotkanie z kierownictwem Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta. W czasie zebrania próbowaliśmy wypracować zasady współpracy w zakresie udostępniania informacji o środowisku, możliwości powołania zespołu konsultacyjno-doradczego do spraw drzew, dopuszczania organizacji na prawach strony do toczących się postępowań oraz interpretację art. 44 ustawy o ochronie przyrody. Po wymianie wielu argumentów z każdej ze stron w zasadzie sytuacja nie uległa zmianie. Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta wbrew deklarowanych chęci do współpracy okazał się niewładny w podejmowaniu decyzji, które mogłyby usprawnić i poprawić naszą współprace w zakresie ochrony zieleni wysokiej w mieście.
Pomimo wcześniejszych interwencji i rozmów z kierownikiem budowy w obrębie ul. Spiechowicza 9-15 zastaliśmy na miejscu poważnie uszkodzone korzenie drzew. Z miejsca została zrobiona relacja live na naszym portalu Facebook, co zaskutkowało reakcją Prezydenta Miasta Rzeszowa. W rezultacie złożył wniosek o wyjaśnienie sprawy do Departamentu Ochrony Środowiska Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego.
W kilkudniowych odstępach wykonaliśmy jeszcze dwie relacje live na portalu Strażników Drzew. Pierwsza z nich pokazuje nieprawidłowości w zakresie składowania urobu ziemi przy drzewach (ul. Staszica 20), która prowadzi do miażdżenia i przyduszania bryły korzeniowej. Kolejna relacja live skupia się na uszkodzeniach dokonanych przez niewłaściwe przycinanie stożka wzrostu i korony sadzonek (koło ul. Towarnickiego 4), które prawdopodobnie spowodują uschniecie lub wadliwy wzrost drzew.
Wsparliśmy lokatorkę ul. Zelwerowicza 10 C, która poinformowała nas o planach wycięcia w okolicy jej zamieszkania 15 drzew. Na miejscu oceniony został stan drzew i odbyła się rozmowa z innymi mieszkańcami, którzy są za wycięciem wnioskowanych drzew. Na bazie oględzin i przeprowadzonej rozmowy przygotowaliśmy pismo do Wspólnoty Mieszkaniowej zarządzającej tym terenem. W dokumencie zawarliśmy nasze stanowisko w tej sprawie i inne drogi prowadzące do rozwiązania problemu. Wspólnie z zainteresowaną mieszkanką będziemy monitorować dalszy przebieg postępowania.
Kontynuowana była wymiana pism w zakresie wyjaśnienia zasad udostępniania informacji o środowisku w Wydziale Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Rzeszów.
Zainteresowanym udzielaliśmy informacji o inwestycjach zagrażającym drzewom w ich rejonie np. projekty drogowe przy ul. Siemieńskiego, Batorego i Warszawskiej. Informowaliśmy mieszkańców ul. Spiechowicza o stanie realizacji inwestycji „Rewitalizacji podwórek i przestrzeni międzyblokowej” i wynikających z niej zagrożeń dla zieleni wysokiej.
Zgłosiły się dwie osoby chcące wesprzeć nasze działania projektowe
Miesiąc kwiecień w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 4
z czego zgłoszenia:
- wycinka – 4
- okaleczenie drzewa – 0
- inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 0
Inicjatywy własne strażnika: 3
Udzielone informacje i porady: 2
DZIENNIK - MAJ 2021
Sprawa ogrodów działkowych w Rzeszowie nabiera co raz większego znaczenia społecznego. Za jej przyczyną zaczyna się walka o pozostałe ogrody działkowe w mieście i w ogóle tereny zieleni jako takie. Dużo o tej kwestii piszą i relacjonują media lokalne. Zapewne to rosnące zainteresowanie napędza dynamiczna sytuacja wokół toczącego się tematu, wiele spotkań z radnymi i urzędnikami. Sprawie dodaje rozgłosu wizyta u Prezydentem Miasta planowana na 18 maja. Władze czują presje społeczną w sprawach ogrodów i zieleni miejskiej, więc muszą reagować. Dnia 13 maja zostaje uruchomiona petycja w formie tradycyjnej i online, a kilka dniu później mamy 1 500 podpisów.
W wyniku wielu rozmów z radnymi powstaje pomysł zwołania nadzwyczajnego posiedzenia Rady Miasta Rzeszowa. Zebranie miałoby być poświęcone ogrodom działkowym, w tym problemowi inwestycji drogowej na ROD im. W. Szafera. Z inicjatywy radnych takie zgromadzenie zostaje ustanowiona na 19 maja. W jego ramach mają być podjęte dwie uchwały kierunkowe związane z sytuacją w rzeszowskich ogrodach działkowych i jedna dotycząca problemów na ROD im. W. Szafera. Emocje i nadziej na pomyślne rozwiązanie sporu są co raz większe. W trakcie Nadzwyczajnej Rady organizujemy pikietę działkowców przed Ratuszem, by wyrazić swoje zdecydowanie w sprawie. Sesja zostaje zerwana wskutek niepodporządkowania się jednego z uczestników spotkania przepisom pandemicznym. Działkowcy będący na pikiecie niejako wymuszają na Przewodniczącym Rady i radnych decyzję o wyznaczeniu kolejnej daty Nadzwyczajnej Rady Miasta. Po krótkiej naradzie radnych z Przewodniczącym Rady zapada decyzja o następnym terminie takiego zebrania tj. za dwa dni w piątek 21 maja. Ta sesja odbywa się bez zakłóceń, również towarzyszy jej zorganizowana przez nas i działkowców pikieta. W trakcie obrad zostają przyjęte uchwały prawie jednomyślnie, a ciężar decyzji w sprawie spoczywa na Prezydencie Miasta. W tym czasie mamy już ponad 2000 podpisów pod petycją. W kilka dni później okazuje się, że Prezydent pełniący tymczasowo obowiązki nie podejmie ostatecznych działań w sprawie uchwał z Nadzwyczajnej Sesji. W szczególności nie rozstrzygnie zagadnienia inwestycji drogowej na ROD im. W. Szafera pozostawiając rozwiązanie problemu nowemu Prezydentowi wyłonionemu w czerwcowych wyborach.
Zdobyte przez nas informacje oraz przygotowany pakiet korzystnych rozwiązań sporu o inwestycję drogową, od której wszystko się zaczęło, zachęcają nas do podjęcia szerszych działań we współpracy z działkowcami. Widzimy tutaj również nadarzającą się okazję do zbudowania szerokiego ruchu społecznego w zakresie ochrony zieleni miejskiej. W związku z tym wspólnie z działkowcami podjęliśmy rozmowy z innymi organizacjami aby przeanalizować pod kątem zachowania terenów zielonych w mieście takie dokumenty jak: plany przestrzennego zagospodarowania miasta i opracowane studium zagospodarowania przestrzennego. Już na wstępie widzimy, że w wielu miejscach, nie tylko na terenie ogrodów działkowych plan przewiduje zabudowę mieszkaniową. Rysuje się zatem kolejny etap sporu o zieleń miejską, który bez dużego poparcia i zbudowania koalicji społecznej ma nikłe szanse powodzenia.
Tymczasem pojawia się kolejne ognisko zapalne sporu społecznego w rejonie ul. Osmeckiego 7 w Rzeszowie. Biuro Gospodarki Mieniem Miasta Rzeszów wydzierżawiało na trzy lata teren, na których mieszkańcy od ponad 30 lat uprawiają ogródki z warzywami, owocami i kwiatami. Teren ma być przeznaczony pod parking i składowisko materiałów. Jak dowiedzieliśmy się w BGM, z racji barku uregulowań prawnych co do tego sposobu użytkowani nie mieli świadomości, że teren jest uprawiany przez okolicznych mieszkańców. Przedstawiciel firmy dzierżawiącej wyjaśnił nam swoje stanowisko, które w oparciu o zawartą umowę ma na celu realizację przygotowania parkingu i składu budowlanego. O sprawie poinformowaliśmy Przewodniczącego Rady Osiedla, który podobnie jak działkowcy w ostatniej chwili dowiedział się o tej sprawie. Wspólne interwencje w BGM przyniosły obietnicę zmiany lokalizacji terenów dzierżawy.
Po kilku rozmowach telefonicznych zarysowała się możliwość współpracy z arborystą niedawno zamieszkałym w Rzeszowie i przyrodnikiem z Rzeszowa. Mamy nadzieję, że wzmocni to nasze działania. Wesprze nas również osoba pisząca pisma w sprawie nadania drzewom miana pomników przyrody.
Miesiąc maj w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 8
z czego zgłoszenia:
- wycinka – 4
- okaleczenie drzewa – 2
- inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 2
Inicjatywy własne strażnika: 6
Udzielone informacje i porady: 11
DZIENNIK - CZERWIEC 2021
Działania czerwcowe skupiały się głównie na toczącej się sprawie Rodzinnych Ogrodów Działkowych im. w Szafera. Warto dodać, że zgłaszają się do nas również działkowcy z innych ogrodów z prośbą o pomoc.
Na początku miesiąca odbyło się spotkanie z Ruchem Razem dla Rzeszowa w celu omówienia i skonsolidowania działań w zakresie zieleni miejskiej, w tym ochrony ogrodów działkowych. W spotkaniu łącznie wzięło udział siedem osób (2 – Razem dla Rzeszowa, 2 – przedstawiciele ogrodów działkowych, 1 – radny Rady Miasta, 2 – Strażnicy Drzew).
W czasie spotkania ustalono:
- założenie wspólnej grupy na Facebook pod nazwą Zielony Rzeszów,
- zorganizowanie spotkania z Biurem Rozwoju Miasta w celu uzyskania informacji co do ich planów w zakresie zagospodarowywania zieleni miejskiej inwestycjami,
- zebranie kontaktów do wszystkich Zarządów Rodzinnych Ogrodów Działkowych w Rzeszowie,
- zorganizowanie wspólnego spotkania w sprawie zieleni miejskiej dla wszystkich zainteresowanych sprawą.
Odbyły się również dwa spotkania z Zarządem ROD im. W. Szafera oraz zaangażowanymi działkowcami. W efekcie tych zebrań udało nam się umówić spotkanie z Prezydentem Miasta (zapisy na listę interesantów na spotkanie rozpoczną się z początkiem lipca, tak informował sekretariat Prezydenta) aby poznać jego stanowisko w sprawie budowy drogi przez ogrody działkowe. Ponadto zamierzamy napisać uchwałę obywatelską o zmianie planów zagospodarowania przestrzennego, który dotyczy ROD im. W. Szafera. Dodatkowo zamierzamy dokonać ekspertyzy przyrodniczej pod kątem gatunków chronionych.
Miała miejsce ponowna interwencja na Rodzinnych Ogrodach Działkowych im. W. Szafera w związku z kolejną próbą inwestora i wykonawcy projektu wkroczenia na teren ogrodów działkowych. Celem budowlańców było rozpoczęcie budowy drogi i wycinki drzew w ramach decyzji ZRID nr 21/2019 AR.6740.68.2019. MR 51 z dnia 05 listopada 2019 r. podjętej przez Prezydenta Miasta. Dotyczy ona zezwolenia na realizację inwestycji drogowej pn.: „Budowa publicznej drogi gminnej 46 KZ od ul. Lubelskiej do 45 KZ”.
O sytuacji poinformowali mnie działkowcy. Pojechałem na miejsce, gdzie działkowcy blokowali wejście wykonawcy na teren ogrodów. Wezwana została policja, którą poinformowałem o braku zezwolenia ze strony inwestora i wykonawcy na odstępstwa od ochrony gatunkowej wydawanego przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Jest ona niezbędna w przypadku takiego terenu zieleni. Po wyjaśnieniach i stwierdzeniu faktycznego braku zezwolenia wykonawca odstąpił od dalszych działań i postanowił wystąpić o stosowne pismo. Wykonaliśmy dokumentację zdjęciową, a po zajściu wraz z ekspertem do spraw komunikacji i promocji projektu zrobiliśmy relację live na profilu Facebook Strażników Drzew.
Ogrody działkowe im. Wieniawskiego to następna ostoja zieleni miejskiej, której zagraża inwestycja budowlana. W związku z planami budowy drogi, która miałaby przebiegać przez te ogrody odbyło się spotkanie z Zarządem Komisarycznym Rodzinnych Ogrodów Działkowych im. Wieniawskiego. Wstępnie zapoznałem się z przedstawioną dokumentacją w tej sprawie. Zgodnie z ustaleniami przygotowałem dla Zarządu pismo negujące zasadność budowy drogi. Ponadto stworzyliśmy petycję papierową i Internetową do podpisania przez działkowców w sprawie sprzeciwu inwestycji drogowej.
Przekazałem zainteresowanym działkowcom z ul. Osmeckiego 7 i 9 umowy najmu między Firmą Nexet a Biurem Gospodarki Mienia w Rzeszowie. Dokument został udostępniony wraz z aneksem nanoszącym wnioskowane przez nas i działkowców zmiany zachowujące zieleń i drzewa.
Kolejne działania skupiały się wokół drzew, którym zagrażało przedsięwzięcie „Rewitalizacja podwórek i przestrzeni międzyblokowej” przy ulicy Spiechowicza. O sytuacji poinformowała nas zaniepokojona mieszkanka. Sprawa dotyczyła wierzby i dwóch rabini akacjowych. Wykonawca przedsięwzięcia miał możliwość zachowania tych drzew w trakcie realizacji prac. Aby tego dokonać niezbędna okazała się konsultacja z kierownikiem budowy. Dzięki pomocy mieszkanki ulicy Spiechowicza otrzymałem do niego nr telefonu. Przeanalizowałem również dokumentację inwestycji i wniosek o wycinkę drzew a następnie skontaktowałem się z kierownikiem budowy. W trakcie rozmowy ustaliliśmy, że spotkamy się w następnym tygodniu celem odniesienia założeń planistycznych do realiów przestrzennych podwórka oraz przedstawienia sytuacji mieszkańcom. Wszystkie ustalenia zostały przekazane lokatorom ulicy Spiechowicza. Przy okazji kolejnej rozmowy z kierownikiem budowy zostałem poinformowany, że wszystkie drzewa zostają (w tym wspomniana wcześniej wierzba i dwie rabinie akacjowe) i nie będzie już żadnych wycinek. Co do innego drzewa, gdzie chodnik kolidował z bryłą korzeniową to droga dla pieszych zostanie odsunięty od drzewa, aby nie uszkadzać korzeni. Wszystkie te informacje przekazałem mieszkańcom.
Do następnych interwencji doszło po zgłoszeniu o ponownej wycince drzewa w Ogrodzi Jordanowskim przy ul. Skłodowskiej. W tym samym miejscu okoliczni mieszkańcy pisali petycję do MZBM by więcej drzew tam już nie wycinano. MZBM otrzymał zgodę od Urzędu Marszałkowskiego na wycinkę z powodów bezpieczeństwa. Innym miejscem, gdzie dokonano wycinki na wniosek MZGM jest ulica Dominikańska. Według relacji mieszkańca wycięto zdrowe drzewo. Byłem na miejscu obydwu wycinek i wykonałem zdjęcia pni w odniesieniu do taśmy mierniczej. Przeprowadziłem rozmowę z oburzonymi mieszkańcami, którzy twierdzili że nie było żadnych informacji na tablicach ogłoszeń o planowanej wycince. Zdecydowałem się zawnioskować o udostępnienie dokumentów w tej sprawie celem sprawdzenia czy takie informacje konsultacyjne są w dokumentacji i co faktycznie było powodem wycinki.
Jeszcze jedno zgłoszenie napłynęło do nas ze Stowarzyszenia Rowery.pl z Rzeszowa. Alarm tyczy się planowanej wycinki drzew przy ul. Sikorskiego, gdzie ma powstać zatoczka do ważenia samochodów. W ocenie Stowarzyszenia istnieje inne, dogodniejsze miejsce budowy wagi z zachowaniem aktualnie przeznaczonych do wycinki drzew. Przeanalizowałem sytuację i będziemy interweniować w sprawie.
Innym z kolei problemem okazał się sygnał, który dotarł do nas z osiedla Andersa. Przesłano mi zdjęcia mogące świadczyć o tym, że ktoś podlewa drzewo jakimś środkiem w celu zniszczenia go.
Po inspekcji drzewa – wiąz przy ul. Spiechowicza 6, stwierdziłem że w rozgałęzieniu V-kształtnym, około 30 cm od szyjki korzennej, w skutek pęknięcia tkanki przewodzącej substancje odżywcze następuje wyciek. Wydzielina jest cały czas wilgotna i nie posiada zapachowych cech płynu mogącego szkodzić drzewu.
Czerwcowa aktywność skupiała się również wokół spraw natury urzędowej. Ponownie odwiedziliśmy Biuro Nieruchomości Miasta Rzeszów. Powodem wizyty było potwierdzenie zamiany miejsca parkingowego. Zamiast terenu zadrzewionego parking powstanie na terenie łąki. Biuro potwierdziło zamianę miejsca inwestycji, nie mniej czekam na pisemne udostępnienie umowy dzierżawy dla zainteresowanej firmy.
Zostało zredagowane zażalenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego na decyzję Prezydenta Miasta Rzeszów. Sprawa dotyczy niedopuszczenia nas – Fundacji Będzie Dziko – w charakterze strony do sprawy związanej z wycinką 42 drzew kolidujących z inwestycją przy ul. Dominikańskiej w Rzeszowie.
Przeprowadziliśmy uzgodnienia z projektową prawniczką co do odpowiedzi z Urzędu Miasta w sprawie interpretacji art. 44 ustawy o ochronie przyrody. Uznaliśmy, że pismo jest tak skonstruowane, że nie zajmuje żadnego stanowiska w tej sprawie. Postanowiliśmy spróbować kolejnym pismem zmusić Urząd Miasta do jednoznacznej odpowiedzi. Pani prawnik ma przygotować pismo i przesłać mi je do konsultacji.
Został przygotowany i złożony wniosek do Departamentu Ochrony Środowiska Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego o okaleczeniu drzewa na terenie Publicznego Przedszkola nr 41 w Rzeszowie przy ul. Dominikańskiej 2.
Interwencja w sprawie: https://bip.erzeszow.pl/pl/274-wydzial-architektury/6002-obwieszczenia/33437-obwieszczenie-ar67336482021ag.html?fbclid=IwAR1EhlERoRBeo2NDaNmQgu47wZbi4phCifjh6bCbvKtl3W8HVBwGRiuBicI
Otrzymaliśmy zapewnienie, że drzewo (żywotnik zachodni) zostanie przesadzone w inne miejsce w okolicy. Sprawę będziemy monitować.
Zostały złożone wnioski do Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta Rzeszów oraz Departamentu Ochrony Środowiska Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego o udostępnienie ośmiu bieżących spraw. Dotyczą one wniosków o zgodę na wycinkę drzew.
W tym miesiącu pracowaliśmy również z naszymi wolontariuszami nad działaniami i procedurami nadawania drzewu miana pomnika przyrody. Będą one obejmować wspólne wyszukiwanie z mieszkańcami miasta drzew pomnikowych, fotografowanie, mierzenie i ocenę drzewa. Do zadań należy też przygotowanie i złożenie wniosku do Urzędu Miasta Rzeszów o nadanie drzewu ochronnego statutu pomnika przyrody.
Jednym z drzew, które chcielibyśmy aby Urząd Miasta objął ochroną pomnikową jest dąb czerwony z ulicy Podwisłocze 24. Stosowne dokumenty już zostały zredagowane i złożone do urzędu.
Należy jeszcze wspomnieć o 13 palących sprawach, w ramach których planowana jest wycinka 412 drzew. Bazując na danych zamieszczonych na portalu Ekoportal przygotowałem post informujący o tej sytuacji i zamieściłem go na naszym Facebooku Strażników Drzew.
Miesiąc czerwiec w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 7
Zgłoszenia:
- wycinka – 3
- okaleczenie drzewa – 2
- inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 2
Inicjatywy własne strażnika: 4
Udzielone informacje i porady: 8
DZIENNIK - LIPIEC 2021
Lipiec, podobnie jak wcześniejsze miesiące, upłynął pod znakiem działań i spotkań mających na celu ochronę Rodzinnych Ogrodów Działkowych.
Na samym początku miesiąca udało się znaleźć przyrodnika, który dokona przeglądu terenu inwestycji drogowej na ROD im. W. Szafera pod kontem gatunków chronionych.
W tym samym dniu odbyło się spotkanie z grupą Inicjatywa „Pamiętajcie o Ogrodach”, w której składa wchodzą takie grupy jak Razem dla Rzeszowa, Strażnicy Drzew oraz działkowcy. Celem zebrania było omówienia strategi na zbliżające się spotkanie z Zarządem Okręgu Podkarpackiego Polskiego Związku Działkowców i Prezesami Zarządów Rodzinnych Ogrodów Działkowych. Poza przedstawieniem swojego stanowiska i zwróceniem się o wypracowanie zasad współpracy postanowiliśmy:
- uzyskać od kierownictwa podkarpackiego PZD kontaktów do poszczególnych Prezesów ROD w celu informowania ich o działaniach i planowanych spotkaniach,
- zwrócić się do podkarpackiego PZD o udostępnienie danych statystycznych w zakresie dynamiki zmian powierzchni i ilości działek w poszczególnych ROD-ach w Rzeszowie, Tarnobrzegu, Przemyślu i Krośnie,
- uzyskać informacje, jaka jest sytuacja w sprawie planowanych i realizowanych inwestycji na ROD w Rzeszowie.
Na wspomnianym zebraniu udało się uzyskać większość danych oraz deklarację współpracy. Natomiast PZD postanowił, że będzie samodzielnie przekazywać działkowcom potrzebne informacje. Co więcej Zarząd Podkarpackiego Okręgu PZD obiecał reprezentować działkowców w spornych sprawach z urzędami i innymi jednostkami działającymi na rzecz likwidacji ogrodów. Kolegium prezesów wyraziło aprobatę dla naszych działań i zadowolenie, że będą mieli partnera do którego mogą się zwracać z problemami związanymi z likwidacją i inwestycjami na ROD-ach.
Innym, ważnym spotkaniem dotyczącym ROD była 50-ta sesja Rady Miasta Rzeszów. W trakcie obrad miały być omawiane dwie ważne sprawy:
- przystąpienie do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – nr 321/2/2021 „Ogrody Staromiejskie” w Rzeszowie,
- przyjęcie oświadczenia zawierającego stanowisko dotyczące działań miasta w zakresie zabezpieczenia istnienia Rodzinnych Ogrodów Działkowych im W. Szafera.
Posiedzenie zakończyło się sukcesem, mianowicie jednomyślne uchwalenie dwóch uchwał dotyczących ochrony terenów Rodzinnych Ogrodów Działkowych
Sprawa ROD im. W. Szafera była już nagłaśniana w mediach. Tym razem, w trakcie zebrania z przedstawicielami Podkarpackiego Okręgu Polskiego Związku Działkowców była obecna TVP 3 Rzeszów. Przedmiotem zgromadzenia była budowy drogi na ogródkach i znaczeni zieleni działkowej w infrastrukturze miasta.
Następne, owocne spotkanie odbyło się z grupą Zielone Ogrody. Postanowiliśmy stworzyć ulotki oraz plakaty z informacjami o problemach inwestycyjnych z jakimi borykają się poszczególne ROD-y. W sumie zagrożonych likwidacją częściową lub całościową jest 11 ogrodów działkowych w Rzeszowie. Co więcej, postanowiliśmy zredagować ogólny wniosek do Urzędu Miasta, który mógłby być wystosowywany z poszczególnych ROD-ów w kwestii planów zagospodarowania na ich terenach.
Wydrukowane ulotki i plakaty zostały rozkolportowane do poszczególnych ogrodów działkowych.
Jednym z ogrodów narażonych na dewastację wskutek inwestycji drogowej jest ROD im. H. Wieniawskiego. Działkowcy już przygotowali petycję w tej sprawie, a my pismo przewodnie oraz listę urzędów gdzie należy dokument z petycją złożyć. Kolejnym krokiem w tej sprawie będzie złożenie wniosku do Urzędu Miasta o udostępnienie rozstrzygnięcia Prezydenta Miasta Rzeszowa o sposobie rozpatrzenia wniosków złożonych do opracowywanego Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Rzeszowa dotyczących terenu Rodzinnego Ogrodu Działkowego.
W lipcu udało się znaleźć parę drzew, które mogły być pomnikami przyrody. Te drzewa to: kasztanowiec żółty i topola osika. Dwóch kandydatów znaleźliśmy przy ulicy Podwisłocze, chodzi tutaj o klon srebrzysty i klon złotolistny.
W ramach tych działań złożyliśmy wnioski do miejskiego Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa o nadanie statutu pomnika przyrody dwóm drzewom. Chodzi tutaj o dąb czerwony z ulicy Podwisłocze 24 i klon srebrzysty rosnący przy ulicach Senioralnej/Podwisłocze.
Ponadto złożyliśmy też wniosek uściślający odpowiedź w zakresie interpretacji art. 44 ustawy o ochronie środowiska w zakresie braku konieczności zgody właściciela drzewa na ustanowienie go pomnikiem.
Przy okazji składania wniosków do Urzędu Miasta ponownie zaapelowaliśmy o utworzenie Zespołu do Spraw Drzew przy Urzędzie Miasta Rzeszów.
Ponadto upomnieliśmy się w Urzędzie Marszałkowskim o podanie podstaw prawnych w sprawie sposobu udostępniania nieodpłatnych dokumentów, gdzie Departament Ochrony Środowiska udostępnia tylko wniosek i decyzję.
Drugi wniosek jaki złożyliśmy w Urzędu Marszałkowskiego to prośba o zbadanie sprawy okaleczenia drzewa przy Przedszkolu nr 41 w Rzeszowie na ul. Dominikańska 2.
W lipcu napłynęły do nas sygnały o ogławianiu drzew w Lubeni. Z racji ilości alarmów postanowiłem udać się tam i dokładnie zlokalizować ich miejsce tj. Lubenia 960 i Lubenia 956. Współrzędne GPS: 49°55’35.7″N 21°57’38.7″E 49.926573, 21.960746.
Za przykład współpracy z instytucją miejską może posłużyć nasza interakcja z Zarządem Zieleni Miejskiej. Wspólne z ZZM dokonaliśmy oględzin krzewu cisa na Placu Wolności. Kilka lat temu krzew został opalony przy okazji pożaru pobliskiego toi – toia. Aktualnie wykazywał duży posusz i ZZM wystąpił z wnioskiem do Konserwatora Zabytków (teren objęty ochroną konserwatorską) o zgodę na wycięcie drzewa i ją otrzymał. Zdecydował się jednak przed wykonaniem wycinki na konsultację społeczną ze Strażnikami Drzew. W zasadzie sprawa cisa była już przesądzona ze względów estetycznych. Stwierdzono, że jest to reprezentacyjna część miasta i nie dostanie kolejnych lat szansy na odrodzenie, pomimo tego że nie zagraża już bezpieczeństwu.
Przy okazji konsultacji poruszyliśmy sprawę innych drzew wnioskowanych do wycinki, nawadniania nowych nasadzeń i zakupu specjalistycznego sprzętu dla ZZM, w tym tomograf, rezystograf i sonda do korzeni. Zarząd Zieleni wnioskował o częstsze kontakty i wyjaśnianie spraw na wcześniejszym etapie, zanim trafią do opinii publicznej.
Przychylając się do tej prośby poinformowaliśmy ZZM o drzewie z Parku Jedności Polonii z Macierzą, które jest zainfekowane przez grzyba – hubiaka pospolitego.
Miesiąc lipiec był dość ciepły przez co wiele nowo nasadzonych drzew w mieście uschło. Zmonitorowaliśmy tę sprawę i przygotowaliśmy post informujący o tym na naszym profilu Facebook i Instagram.
Innym działaniem twórczym było przygotowanie wystawy fotograficznej o miejskich drzewach pt. „Piękne i Okaleczone”. Wernisaż odbył się na festiwalu „Róbmy Swoje” w Wysokiej Strzyżowskiej.
Ważnym, lipcowym wydarzeniem było uzgodnienie i podpisanie umowy współpracy w zakresie realizacji projektu „Strażnicy Drzew w Rzeszowie” między Stowarzyszeniem Nasz Czysty i Zdrowy Rzeszów a Fundacją Będzie Dziko.
Miesiąc lipiec w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 3
z czego zgłoszenia:
– wycinka – 2
– okaleczenie drzewa – 1
– inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 0
Inicjatywy własne strażnika: 6
Udzielone informacje i porady: 4
DZIENNIK - SIERPIEŃ 2021
Działania Strażników Drzew w sierpniu były pełne spotkań i aktywności dotyczących ochrony zieleni zarówno w Rzeszowie, jak i na terenach podmiejskich.
Ważnym zadaniem Strażników była współpraca z działkowcami. Już na samym początku miesiąca uczestniczyliśmy na spotkaniu w Rodzinnych Ogrodach Działowych Zalesie, w którym poza działkowcami brał udział również Prezydent Miasta. Tematem zgromadzenia była budowa drogi na terenie tych ogrodów.
W związku z planowaną inwestycją drogową, która miałaby przebiegać przez ROD im. W. Szafera stworzyliśmy, wspólnie z grupą sześciu działkowców, opracowanie oddziaływania tej inwestycji na środowisko pod aspektem ekousług płynących z terenów zieleni działkowej.
Co więcej, odbyło się również spotkanie w tej sprawie u Prezydenta Miasta. Podczas posiedzenia omówiono temat inwestycji, jej celowość oraz możliwość rezygnacji z jej realizacji.
W sprawie ogrodów im. W. Szafera musieliśmy złożyć wizytę w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Chcieliśmy otrzymać informację dotyczącą wniosku Miejskiego Zarządu Dróg w Rzeszowie w sprawie zniesienia ochrony gatunkowej przy inwestycji drogowej w tych ogrodach działkowych. Okazało się, że wniosek wpłynął 16.08.2021 r., a decyzja została podjęta 17.08.2021 r. Postanowiliśmy wyjaśnić sprawę z naszym prawnikiem projektowym.
W kwestii ogrodów im. W. Szafera odbyło się jeszcze jedno spotkanie działkowców z Prezydentem Miasta Konradem Fijołkiem. W jego trakcie Prezydent poinformował, że na chwilę obecną zostanie położona rura kanalizacyjna niezbędna do odprowadzania wód opadowych do Wisłoka, a co do drogi oświadczył, że „jest sprzyjający klimat” by poprowadzić jej przebieg w sposób niekolidujący z ROD Szafera.
Ważną inicjatywą tego miesiąca była konferencja prasowa, która odbyła się 25 sierpnia w parku przy placu Ofiar Getta w Rzeszowie. Uczestniczyli w niej reprezentanci działkowców z ROD im. W. Szafera, przedstawiciele Polskiego Związku Działkowców oraz Strażnicy Drzew. Pomimo zaproszenia na konferencję, Prezydent Miasta nie wziął w niej udziału. Otrzymaliśmy natomiast informację z Kancelarii Prezydenta o ewentualności ustosunkowania się do treści i problemów poruszanych na konferencji. W jej trakcie przedstawiono założenia i cele projektu, rezultaty jego pierwszego etapu, plany na drugi etap a także trudności w realizacji niektórych jego założeń. Ważnym elementem konferencji było przedstawienie problemów i ich źródeł we współpracy z administracją w realizacji celów projektu. Dodatkowo w trakcie konferencji zaprezentowano wystawę fotograficzną „Piękne i Okaleczone”. Po spotkaniu odbyła się dyskusja z przedstawicielką Kolegium Prezesów ROD i Okręgowego Podkarpackiego Polskiego Związku Działkowców o dalszej współpracy Strażników z tymi organizacjami.
Istotną częścią działań Strażników jest reagowanie na zgłoszenia mieszkańców miasta. W sierpniu otrzymaliśmy parę takich zgłoszeń, które dotyczyły inwestycji zagrażających drzewom. Pierwszy sygnał napłynął do nas od mieszkańca Rzeszowa zaniepokojonego wykopami w bliskiej odległości od drzewa w okolicy ul. 3-go Maja i Zygmuntowskiej na podwórku między blokami przy biurach PZU. Faktycznie prowadzono prace ziemne przez MPWiK, wykopy były już zasypane.
Inne zgłoszenie otrzymaliśmy za pośrednictwem komunikatora Messanger i dotyczyło ono budowy chodnika zagrażającego drzewu przy ulicy Potockiego 152. W skutek zgłoszenia dokonałem oględzin tego drzewa – dębu szypułkowego.
Kolejna interwencja dotyczyła planowanej wycinki na osiedlu Krakowska Południe w Rzeszowie. Po sprawdzeniu w WOŚiR okazało się, że decyzja została wydana na wycięcie dwóch, w ocenie inspektorów, zagrażających drzew i sprawa jest zamknięta administracyjnie.
Jeszcze jeden sygnał dotyczył drzewa rosnącego przy ulicy Żurawiej 13. Znajdującemu się tam świerkowi srebrzystemu zagraża wycinka na skutek prac remontowych przy budynku.
Otrzymaliśmy również informację od mieszkanki Rzeszowa dotyczącą zieleni przy ul. Dominikańskiej, gdzie wspieraliśmy mieszkańców w protestach przeciwko wycince drzew pod inwestycję budowlaną. Pomimo że sprawa jest w Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Rzeszowie, deweloper rozpoczął przedsprzedaż mieszkań w budynkach mających tam powstać. Zaniepokojona rzeszowianka, uczestnicząca we wcześniejszych protestach, dopytywała o aktualna sytuację w tej sprawie.
Jedno ze zgłoszeń, jakie otrzymaliśmy dotyczyło współpracy w projekcie ,,Strażnicy Drzew w Rzeszowie”. Wiadomość napłynęła od mieszkańca rzeszowskiej Wilkowyji. Wyjaśniłem czym może się zajmować i Pan zdecydował się skupić na swoim rejonie pod kontem procedowania drzew okazałych na pomniki przyrody, śledzenia wycinek drzew i monitorowania zagrożeń.
Ponadto udaliśmy się z wizytą do Zarządu Zieleni Miejskiej i Miejskiego Zarządu Dróg w Rzeszowie w sprawie dwóch dębów, które rosną przy ul. Fredry i ul. Poniatowskiego. Wokół tych drzew będą prowadzone prace budowlane. W związku z tym złożyliśmy wniosek o opracowanie eksperckie, co do takiego wykonania prac i zastosowania takich technologii, które nie ingerują w bryłę korzeniową drzewa. Rozmowy w tej sprawie będą się odbywać w najbliższym czasie.
Sprawą, która również wymagała naszego zaangażowania było zgłoszenie od mieszkanki Poręb Kupieńskich koło Kolbuszowej. Poinformowała nas o zmuszaniu jej przez działania administracyjno-sądowe do wycinki drzew na jej działce.
W celu udzielenia pomocy Pani udaliśmy się do Poręb Kupieńskich. Na miejscu przeprowadziliśmy wywiad z właścicielką działki, zeskanowaliśmy dokumenty i zrobiliśmy wizję lokalną terenu. Postanowiliśmy skonsultować sprawę z prawnikiem projektowym i adwokatem zainteresowanej w najbliższym czasie.
Parę dni później odbyłem rozmowę telefoniczną z właścicielką działki. Okazało się, że nie zastosowała się do naszych zaleceń i po naszej wizycie wycięła dwie brzozy oraz podcięła koronę dębu. Jest to starsza osoba, z którą trudno się komunikować. W związku z tym poprosiliśmy o kontakt z adwokatką reprezentującą właścicielkę działki.
W kontekście sprawy mieszkanki z Poręb Kupieńskich skonsultowałem z naszą projektową prawniczką sytuację prawną dotyczącą wycinania drzew na terenach ornych, wymóg dotyczący zgłaszania takich wycinek, zasad prawnych tyczących się obecności drzew w sąsiedztwie działek odrębnych właścicieli oraz procedur związanych z wnioskiem o pomnik przyrody.
W zakresie naszych działań skonsultowaliśmy się z ekspertem i radcą prawnym Stowarzyszenia Aktywności Obywatelskiej z Katowic. Spotkanie dotyczyło obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej, w ramach której można by ustanowić tereny zielone przy planach zagospodarowania przestrzennego miasta Rzeszów.
W sierpniu przygotowaliśmy i złożyliśmy również parę wniosków o ustanowienie drzewa pomnikiem przyrody. Można tu wymienić; topola z okolic ulicy Podwisłocze 15 oraz klon srebrzysty z ulicy Podwisłocze 34. Na wniosek mieszkanki Nowego Miasta przygotowaliśmy wniosek o ustanowienie pomnikiem przyrody drzewa kasztanowiec z ulicy Podwisłocze 2.
Niestety nie wszystkie wnoszone przez nas wnioski będą dalej procedowane, mianowicie 13 drzew z gatunku topola kanadyjska. Ekspertyza dendrologiczna uznała te drzewa za zagrażające, a ich stan fitosanitarny oceniła jako zły. W sprawie odmowy skonsultowaliśmy się z prawniczką projektu.
Nasze sierpniowe zaangażowanie w ochronę zieleni dotyczyło również współorganizowania akcji zbierania śmieci w Rezerwacie ,,Lisia Góra”, gdzie znajduje się wiele pomników przyrody i okazałych drzew. Naszym partnerem w tym działaniu było Stowarzyszenie Ekoskop z Rzeszowa.
Miesiąc sierpień w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 7
z czego zgłoszenia:
- wycinka – 5
- okaleczenie drzewa – 1
- inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 1
Inicjatywy własne strażnika: 6
Udzielone informacje i porady: 5
DZIENNIK - WRZESIEŃ 2021
Wrzesień był miesiącem, w którym duża część naszych działań skupiła się wokół zgłoszeń od aktywnych mieszkańców Rzeszowa i okolicznych miejscowości. Sygnały, które do nas napływały dotyczyły zagrożonych drzew poprzez inwestycje budowlane lub wycinek drzew na masową skalę.
Pierwsze zgłoszenie, jakie otrzymaliśmy dotarło do nas od mieszkańca ulicy Sportowej w Rzeszowie. Dotyczyło ono planowanej wycinki obok jego bloku, gdzie ma powstać kompleks sportowy przy stadionie Resovia. Pozyskałem mapy w Wydziale Inwestycji Miasta Rzeszów i okazało się, że faktycznie planowana jest wycinka w tym rejonie. Przygotowana dokumentacja wskazywała na brak innych rozwiązań w tym zakresie.
Kolejna sprawa z którą zgłosili się do nas mieszkańcy miasta dotyczyła stworzenia parku kieszonkowego. Chęć założenia takiego zieleńca wyrazili mieszkańcy ul. Poniatowskiego. Ich blok sąsiaduje z zaniedbanym terenem zielonym – działka nr 901/9, obręb 207 w Rzeszowie. Po sprawdzeniu własności działki okazało się, że należy ona do miasta i będziemy podejmować działania w pozyskaniu niezbędnych środków do założenia takiego parku w tej lokalizacji.
Inny problem, o którym zawiadomiła nas mieszkanka ulicy Spiechowicza 6 to nagminne niszczenie bryły korzeniowej drzewa przy pracach związanych z rewitalizacją podwórek i przestrzeni międzyblokowej na osiedlu Andersa. Pomimo wielokrotnych interwencji i zainteresowania Prezydenta problemem oraz zgłoszeniem nadużycia przepisów do Departamentu Ochrony Środowiska Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego, to nic się nie zmieniło w tej kwestii.
Następne zgłoszenie w tym miesiącu dotyczyło okaleczenia drzewa na posesji położonej przy ul. Klonowej 26. Aktu miał dokonać sąsiad zgłaszającego. Stosowny wniosek został złożony w Wydziale Ochrony Środowiska i Rolnictwa przez poszkodowanego przy naszym wsparciu.
Otrzymaliśmy również zgłoszenie od właścicielki pomnika przyrody przy ul. Magórskiej, które dotyczyło planowanej przez zakład energetyczny redukcji konarów kolidujących z liniami energetycznymi. Kwestia tego drzewa była poruszona na posiedzeniu Komisji ds. Ochrony Środowiska przy Radzie Miasta Rzeszów. Zabraliśmy głos w tej sprawie i zasugerowaliśmy nadzór w czasie wykonywania prac, dokładne wcześniejsze określenie co do których konarów i gałęzi ma nastąpić redukcja wraz z wyznaczeniem miejsc cięć i przesunięcie czasu zabiegu na późną wiosnę 2022 r. po rozwinięciu pąków drzewa.
W czasie tej sesji poruszono także podobną sprawę dotyczącą innego drzewa pomnikowego, dębu z ulicy Podpromie. Właściciel pomnika planuje usunąć susz gałęziowy. Dokonaliśmy już oględzin tego drzewa.
Po telefonicznym zgłoszeniu od mieszkanki ulicy Pelczara 6C udaliśmy się na miejsce w celu obejrzenia drzewa, któremu wiatr wyłamał konary z rozwidlenia. W ramach ćwiczeń diagnostycznych podjęliśmy próbę określenia przyczyn i zaklasyfikowania potencjalnego zagrożenia dla pozostałej części drzewa. Według naszych ustaleń w drzewie brak oznak infekcji grzyba, na rozwidleniu brak widocznego zakorka, drzewo było osłonięte od wiatru i trudno jednoznacznie stwierdzić co było powodem wyłamania konaru.
Jeszcze jedno zgłoszenie otrzymaliśmy za pośrednictwem Messangera. Napisał do nas mieszkaniec Głogowa Małopolskiego koło Rzeszowa. Poinformował nas o dużej wycince, w jego szacunku około 100 ha, pod planowaną budowę linii kolejowej 58 Łętownia – Rzeszów, 632 Łukowiec – Lotnisko Jasionka, 626 Jasionka – Rogoznica. Zająłem się rozpoznaniem sprawy: kto jest inwestorem oraz na jakim etapie jest realizacja inwestycji.
Po informacji, którą otrzymaliśmy od mieszkańca osiedla Andersa zawnioskowaliśmy o udostępnienie dokumentów wycinki drzew przy ulicy Starzyńskiego w Rzeszowie.
We wrześniu kontynuowaliśmy sprawę drzew z Poręb Kupieńskich. Spotkaliśmy się z adwokatką starszej Pani w celu omówienia aspektów prawnych sprawy. Omówiliśmy też sposób pomocy, jaki możemy zaoferować jako Strażnicy Drzew, aby zapobiec wycince drzew.
Braliśmy też udział w terenowym posiedzeniu Sądu Okręgowego w Porębach Kupieńskich w sprawie roszczeń sąsiadki o wycięcie drzew, zaśmiecanie jej terenu i zagrożenie mienia i życia.
W ramach naszej działalności zaoferowaliśmy wsparcie dla rzeszowskiego Zarządu Dróg przy wykonaniu chodnika wokół dębu przy ulicy Potockiego i Fredry. W tym celu odbyło się spotkanie, w czasie którego omówiliśmy ewentualność pomocy eksperckiej. Dyrektor zarządu wyraził zainteresowanie współpracą w tym zakresie.
Znaleźliśmy również znawczynię w tym temacie, Panią Marzenę Suchocką. Po rozmowie telefonicznej i przedstawieniu zagadnienia wyraziła zainteresowanie tym tematem oraz gotowość pomocy.
W dalszych rozmowach udało się ustalić wysokość stawki i zasad współpracy z ekspertem dla Miejskiego Zarządu Dróg w Rzeszowie. Niestety koszty przekraczają możliwości finansowania ze środków projektu.
Innym zagadnieniem, na którym się skupiliśmy w tym miesiącu była sprawa przekraczanie uprawnień przez Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Rzeszów w zakresie procedowania wniosków o utworzenie pomnika przyrody. Wraz z prawniczką projektu sporządziliśmy w tej sprawie pismo i skierowaliśmy je do Rady Miasta Rzeszów.
Niniejsza kwestia miała być poruszona w trakcie posiedzenia Komisji ds. Ochrony Środowiska przy Radzie Miasta Rzeszów. Niestety z braku czasu i złożoności sprawy dyskusja została przeniesiona na następne posiedzenie komisji.
W kwestii drzew pomnikowych możemy się pochwalić kolejnymi kandydatami do tego miana. Wnioski o objęcie tą formą ochrony przygotowaliśmy, po zgłoszeniu mieszkańców, dla następujących drzew: bez czarny z ulicy Grodzisko 5 i jesion pensylwański z ulicy św. Mikołaja 3.
Do miana pomnika przyrody aspiruje też topola, która rośnie przy skrzyżowaniu al. Wyzwolenia i ul. Przy Torze. Przygotowaliśmy post prezentujący drzewo i umieściliśmy go na naszym profilu Facebook oraz Instagram.
Jedno ze spotkań, które odbyło się w tym miesiącu dotyczyło powołania Zespołu do Spraw Drzew przy Urzędzie Miasta Rzeszów. W rozmowach wzięli udział: zastępca Dyrektora Zarządu Zieleni Miejskiej w Rzeszowie, przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska rady Miasta Rzeszów, przewodniczący Komisji Kultury i Sportu oraz Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi.
Inne z kolei spotkanie, w którym braliśmy udział odbyło się w Zarządzie Zieleni Miasta Rzeszów. Dotyczyło ono wdrożenia standardów opracowanych przez Fundację EkoRozwój z Wrocławia.
Nasza współpraca z Zarządem Zieleni Miejskiej widoczna była na jeszcze jednym polu. Mianowicie dogadaliśmy szczegóły wystawy zdjęć pt. „Piękne i Okaleczone” edycja 2021 r. Wernisaż został ulokowany na bulwarach przy Wisłoku na ulicy Żeglarskiej, a dokładniej przy placu zabaw na Lisiej Górze.
Następny problem, w który się zaangażowaliśmy to sprawa planowanej wycinki 42 drzew z ulicy Dominikańskiej. Powodem wycinki jest inwestycja budowlana. Przeprowadziliśmy rozmowy z mieszkańcami, omówiliśmy aktualną sytuację i postanowiliśmy zorganizować pikietę informacyjno – demonstracyjną. Wstępny termin zgromadzenia ustalono na 10 października.
Uczestniczyliśmy w kontroli prac ziemnych przeprowadzonych przez Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Rzeszowie. Inwestycja dotyczy wymiany rur cieplnych i instalacji nowego węzła na osiedlu Nowe Miasto. W czasie kontroli stwierdzono zgodne z wcześniejszymi ustaleniami prowadzenie prac.
Przy wsparciu naszej prawniczki przeanalizowaliśmy odpowiedź z Departamentu Ochrony Środowiska Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie w sprawie udostępniania informacji publicznej, gdzie przy nieodpłatnym udostępnianiu dokumentów w formie własnoręcznie wykonywanej fotokopii w urzędzie ten ostatni odmawia udzielenia wszystkich dokumentów udostępniając jedynie decyzję i wniosek o wycięcie drzewa.
Z innych aktywności tego miesiąca warto wspomnieć prace organizacyjne nad dwoma wydarzeniami. Pierwsze z nich to szkolenie dla mieszkańców miasta w zakresie ochrony drzew. Drugie to Piknik Naukowy Eksploracja, gdzie będziemy mogli się zaprezentować na własnym stanowisku.
Miesiąc wrzesień w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 10
z czego zgłoszenia:
- wycinka – 3
- okaleczenie drzewa – 2
- inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 5
Inicjatywy własne strażnika: 3
Udzielone informacje i porady: 3
DZIENNIK - PAŹDZIERNIK 2021
Październik obfitował w działania na tle ochrony drzew, był też pełen spotkań dotyczących polepszenia warunków zieleni miejskiej.
Wraz z początkiem miesiąca rozpoczęliśmy działania mające na celu uratowanie drzew z ulicy Dominikańskiej, które przeznaczono do wycinki. W Wydziale Ochrony Środowiska spotkaliśmy się z kierownictwem. Wraz z naszą prawniczką przygotowaliśmy również pismo z wnioskiem o włączenie Strażników Drzew – Fundacji Będzie Dziko – w charakterze strony w postępowaniu administracyjnym. Wydział Ochrony Środowiska wydał na to zgodę, a my przygotowaliśmy zażalenie na decyzję zezwalającą na wycinkę wspomnianych drzew.
W działaniach na rzecz uratowania tych drzew mieszkańcy ulicy Dominikańskiej także wykazali się aktywnością. Wraz z nimi przygotowaliśmy pikietę informacyjno – demonstracjną, która odbyła się 14.10.2021 r. Temat przyciągnął również media, które zrelacjonowały wydarzenie.
Nagłośnienie tego zagadnienia nie powstrzymało dewelopera przed podjęciem próby wycinki drzew. Na miejsce została wezwana Policja, poseł, radni, dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Rzeszowie oraz media lokalne łącznie z TVP Rzeszów. Prezydent miasta został poinformowany o zajściu. Pomimo to, nie udało się zapobiec wycince, a służby mundurowe – Policja były bierne. Prezydent zapowiedział posiedzenie z prawnikami w tej sprawie i wyciągnięcie konsekwencji wobec dewelopera. W naszej ocenie jego działanie było nielegalne.
Sprawa drzew z ulicy Dominikańskiej stała się na tyle głośna, że wraz z lokalną telewizją TVP Rzeszów przygotowaliśmy materiał filmowy z udziałem mieszkańców. Program zostanie wyemitowany w czwartek 28.11.2021 r. o godzinie 19:00 w TVP Rzeszów.
Aby móc lepiej chronić drzewa w mieście kontynuowaliśmy prace nad utworzeniem zespołu do spraw drzew. W tym celu spotkaliśmy się z wiceprezydentem miasta Urbanikiem, który wyraził aprobatę dla pomysłu. Umówiliśmy kolejne tego typu spotkanie, tym razem z Panią wiceprezydent Kazimierczak.
Do prac nad tworzeniem zespołu włączyło się Stowarzyszenie Ekoskop. Zasady współpracy omówiliśmy w trakcie rozmowy telefonicznej.
Możliwość współpracy w ramach zespołu została omówiona w trakcie spotkania w Departamencie Ochrony Środowiska w Urzędzie Marszałkowskim.
Wraz z prawniczką przeanalizowaliśmy temat zespołu pod kątem ustawy o pożytku publicznym i wolontariacie oraz kodeksu postępowania administracyjnego.
Na koniec spotkaliśmy się z Prezydentem Rzeszowa Konradem Fijołkiem w celu omówienia zasad pracy zespołu i harmonogramu realizacji tego przedsięwzięcia.
Jeszcze jedno spotkanie, w którym braliśmy udział odbyło się w Biurze Rozwoju Miasta Rzeszowa i dotyczyło studium zagospodarowania przestrzennego odnośnie kierunków planistycznych w zakresie zieleni miejskiej. Biuro zorganizowało nawet konsultacje społeczne w tej sprawie. Odbyły się w Urban Labie Rzeszów i braliśmy w nich udział.
W październiku kontynuowaliśmy rozmowy z Zarządem Dróg w Rzeszowie o możliwości współpracy. Rozmowa z dyrektorem Zarządu, jaką przeprowadziliśmy dotyczyła sposobności konsultowania inwestycji drogowych i pielęgnacji drzew w pasie drogowym.
Poza tym rozpoczęliśmy wdrażanie standardów dotyczących drzew, które wypracowała Fundacja EkoRozwój z Wrocławia. Zapoczątkowaliśmy też konsultacje w sprawie wykonania prac drogowych przy okazałym dębie z ulicy Fredry.
Jesienią miała miejsce nasza interwencja dotycząca drzewa pomnikowego przy ulicy Magórskiej. Mieszkanka zgłosiła nam prace ziemne w obrębie bryły korzeniowej drzewa. O zajściu poinformowaliśmy Straż Miejską. Całą sytuację przeanalizowaliśmy z prawniczką, w przypadku pomnika przyrody doszło do wykroczenia. Dodatkowo złożyliśmy wizytę w Wydziale Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta Rzeszów, aby omówić to zajście. Pisemnie zgłosiłem możliwość popełnienia przestępstwa.
Z innych zgłoszeń, jakie napłynęły do nas od mieszkańców miasta wspomnieć należy telefon od zaniepokojonego lokatora osiedla Andersa. Zwrócił on uwagę na wykopywanie sadzonek drzew i nasadzanie nowych na ich miejsce. Po tym sygnale interweniowałem w Wydziale Inwestycji Urzędu Miasta Rzeszów i Administracji MZBM. Jak się okazało, firma odpowiedzialna za nasadzenia wykonała je niezgodnie z wytycznymi. Sadzonki, które posadzili były za małe i aktualnie wymieniali je na większe.
Następne zgłoszenie, które należało wyjaśnić to nasadzenia na Rynku Rzeszowskim. W miejsce akacji, którą wyłamał wiatr należało posadzić nowe drzewo. Mimo że warunki przestrzenno – urbanistyczne pozwalają na nasadzenie bardziej okazałego drzewa, chociażby dębu czy platana o rozłożystej i pięknej koronie, to posadzono znowu akację. Z Kancelarii Prezydenta dowiedziałem się, że ta decyzja była uwarunkowana przez Konserwatora Zabytków, który nie zgodził się na inny gatunek drzewa.
W październiku skupiliśmy się również na szukaniu nowych pomników przyrody. Jedno z drzew znajduje się w Olszynkach. Przeanalizowaliśmy dokumentację w tym temacie i skonsultowaliśmy się z prawniczką. Inny z kolei kandydat to dąb rosnący w parku przy ulicy Rycerskiej w Rzeszowie. Dokonaliśmy również oględzin, pomiarów i niezbędnej dokumentacji dębu czerwonego z ulicy Lubelskiej 13A.
Dostaliśmy również zgłoszenie telefoniczne od rzeszowianina z prośbą o wsparcie grupy mieszkańców miasta w ustanowieniu drzewa pomnikiem przyrody. Poprosiłem o przesłanie lokalizacji drzewa i jego gatunku.
W ramach ochrony drzew i propagowania tej działalności ogłosiliśmy dwa konkursy na naszym portalu społecznościowym Facebook. Pierwszy z nich to konkurs poetycki na haiku o drzewach. Drugi natomiast to konkurs fotograficzny, którego przedmiotem są okazałe drzewa w mieście.
Z okazji nadchodzącego Pikniku Naukowego Eskploracje rozpoczęliśmy wyszukiwanie materiałów audio – wizualnych potrzebnych do prezentacji rezystografu, tomografu i naprężeniowego badania statyki drzewa.
Aby być na bieżąco w kwestii wycinek drzew w mieście regularnie monitorujemy Ekoportal i BIP. Udało się wyłonić jedną sprawę, w której złożyłem wniosek o udostępnienie dokumentacji Wydziale Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Rzeszowie sygnatura sprawy: SR-III.6131.208.2021 o wycięcie 21 drzew w rejonie rzeki Wisłok.
Wzięliśmy udział w oględzinach drzew na osiedlu Andersa przy ul. Spiechowicza 6 z inspektorami Departamentu Ochrony Środowiska Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie.
Pod koniec miesiąca odbyła się konferencja prasowa Prezydenta Miasta Pana Konrada Fiołka, w czasie której zaprezentowano akcję „Rzeszów sadzi”. W jej ramach odbędą się w listopadzie trzy spacery z Prezydentem oraz wizje lokalne w rożnych częściach miasta. Mają one wskazać możliwość nowych nasadzeń w danej lokalizacji przy współudziale mieszkańców. Jako Strażnicy Drzew zostaliśmy zaproszeni do tych spacerów.
Miesiąc październik w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 5
z czego zgłoszenia:
- wycinka – 2
- okaleczenie drzewa – 1
- inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 2
Inicjatywy własne strażnika: 8
Udzielone informacje i porady: 4
DZIENNIK - LISTOPAD 2021
Miesiąc listopad był pełen spotkań, zgłoszeń od aktywnych mieszkańców miasta oraz naszych interwencji.
Wraz z początkiem miesiąca otrzymaliśmy zgłoszenie od współpracującego z nami mieszkańca ulicy Ćwiklińskiej. Podzielił się z nami swoimi obawami dotyczącymi zamiarów sprzedaży deweloperowi działki, na której rośnie okazały dąb – kandydat na pomnik przyrody. Postanowiliśmy po raz trzeci złożyć wniosek o ustanowienie tego drzewa pomnikiem przyrody.
Kolejne zgłoszenie otrzymaliśmy poprzez Messengera Strażników. Informacja dotyczyła planowanej wycinki trzech drzew w okolicy ul. Granicznej. Wnioskodawcą jest Spółdzielnia Mieszkaniowa „Metalowiec”, a sprawa jest aktualnie konsultowana z lokatorami. Powodem do wycięcia drzew jest zacienienie i pylenie lipy, co wnioskował jeden z mieszkańców cierpiący na alergię. Mamy deklarację ze strony inspektorów Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa, że tego typu powody nie będą skutkowały zgodą na wycinkę. Nie mniej sprawę będziemy monitorować chcąc sprawdzić, czy zapewnienia są realizowane.
Jedno ze zgłoszeń, jakie otrzymaliśmy dotyczyło sprawy wycinki drzew nad Wisłokiem w okolicy ul. Kwiatkowskiego i Grabowskiego, przy ścieżce rowerowej. Z dokumentów sprawy o numerze SR-III.6131.208.2021 wynika, że powodem do wycięcia 21 drzew jest budowa dwóch budynków mieszkalnych wraz z infrastrukturą. Podobnie, jak w wielu innych tego typu przypadkach, przy otrzymaniu zgody na budowę drzewa zostaną wycięte i nie widzimy tu możliwości prawnych, ani alternatywnych rozwiązań.
Otrzymaliśmy wiadomość od właścicielki dęba – pomnika przyrody z ul. Mgórskiej o planowanych oględzinach drzewa po przeprowadzanych niedawno pracach budowlanych, w czasie których bryła korzeniowa drzewa była narażona na uszkodzenia. W czasie inspekcji, wspólnie z inspektorami miejskiego Wydziału Ochrony Środowiska w Rzeszowie, stwierdzono rażące zaniedbania ze strony projektanta. Zaplanowane przez niego przyłącze wodne zostało poprowadzone w odległości 2,5 metra od pnia drzewa, nie zachowano wystarczającej staranności technologicznej, ani nie uzyskano stosownych zgód wynikających z przepisów prawa o ochronie przyrody.
Inny z kolei sygnał napłynął do nas od mieszkańców ul. Ziemowita i Fiołkowej 15. Zgłoszenie od zaniepokojonych lokatorów dotyczyło nasadzonych przez Miejski Zarząd Zieleni kilkanaście lat temu drzew. Zostały one posadzone tak gęsto, że obecnie zaczęły zarasatać się i zacieniać. Podobno planowano przesadzenie tych drzew, ale nigdy do tego nie doszło. Prawdopodobnie o sprawie zapomniano. Mieszkańcy chcieliby wiedzieć co zrobić w tej sytuacji. Obiecałem im pomóc, a w tym celu należy ocenić sytuację na miejscu.
Jeszcze jedno zgłoszenie, które otrzymaliśmy za pośrednictwem Messengera Strażników dotyczyło budowy parkingu, w czasie której doszło do uszkodzenia korzeni drzew. Przygotowaliśmy pismo do
Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa o naruszeniu prawa o ochronie przyrody.
Następny alarm, jaki otrzymaliśmy dotyczył planowanej wycinki okazałej lipy rosnącej przy ulicy Staszica 29. Zgłoszenie to dotarło do nas od mieszkańca Rzeszowa. Po tej informacji dokonałem oględzin drzewa i spotkałem się z mieszkańcami przeciwnymi wycince.
Lokator z ul. Batorego powiadomił nas o pracach geodezyjnych przebiegających w sąsiedztwie wielkiego dęby rosnącego na ul. Fredry.
Mieszkańcy miasta zasygnalizowali nami zakończenie prac ziemnych w parku na ul. Miłocińskich. Były one związane z umieszczeniem oświetlenia. Dokonaliśmy przeglądu wraz z dokumentacją fotograficzną.
Jeden z telefonów, jaki otrzymaliśmy dotyczył procedur związanych z wycinką drzew oraz możliwości interwencji. Osobą zainteresowaną tym tematem była pani z okolic Niebylca.
Oprócz interwencji związanych ze zgłoszeniami od mieszkańców, dokonaliśmy też przeglądu drzew zawnioskowanych przez Miejski Zarząd Zieleni do wycinki.
Co więcej, udaliśmy się na terenowy przegląd drzew w okolicach ulicy Marszałkowskiej.
W listopadzie nasze zadania skupiły się również na przeglądzie terenu rzeszowskiego Śródmieścia pod kątem nowych nasadzeń. Taką sposobność widzimy na działkach zarządzanych przez Miejski Zarząd Zieleni oraz w pasach drogowych podlegających Miejskiemu Zarządowi Dróg w Rzeszowie. W sumie wybraliśmy pięć działek z możliwością nasadzeń. Zostaną one zgłoszone zarządcom terenu do weryfikacji.
Jesienne działania polegały też na przeglądzie wniosków o zgodę na wycinkę umieszczonych na Ekoportalu i BIP-ie.
Niektórym sprawą mamy zamiar bliżej się przyjrzeć, o co już zawnioskowaliśmy. Numery tych spraw to:
SR-III.6131.229.2021, SR-III.6131.230.2021, SR-III.6131.226.2021, SR-III.6131.216.2021, SR-III.6131.218.2021, SR-III.6131.214.2021, SR-III.6131.185.2021, SR-III.6131.172.2021, SR-III.6131.171.2021 SR-III.6131.211.2021, SR-III.6131.194.2021, SR-III.6131.169.2021, SR-III.6131.156.2021, SR-III.6131.254.2021, SR-III.6131.197.2021, SR-III.6131.238.2021, SR-III.6131.233.2021,SR-III.6131.140.2021, SR-III.6131.131.2021
Oprócz tego, w Wydziale Ochrony Środowiska wykonaliśmy fotokopie dokumentów dotyczących drzew zgłoszonych do wycięcia z terenów prywatnych przez osoby fizyczne, których cele nie są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Co więcej, złożyliśmy pismo o podejrzeniu naruszenia przepisów o ochronie przyrody poprzez redukcję korony drzewa przy ul. Podwisłocze 22A. Podcięcia dokonano w stopniu przekraczającym 30% naturalnego pokroju korony, jaką drzewo uzyskało by w aktualnym wieku.
Zgłosiliśmy też ogłowione drzewa z okolic ul. Klonowej 15 jako nadużycie ustawy o ochronie przyrody.
W listopadzie braliśmy udział w szeregu spotkań dotyczących zarówno lepszej ochrony miejskich drzew, jak i wypracowania najróżniejszych strategii działań na tym polu.
Jedno z nich skupiło się na dalszych pracach nad utworzenie zespołu ds. drzew. W tym celu spotkaliśmy się z wiceprezydent miasta panią Kazimierczak oraz Dyrektorką Wydziału Ochrony Środowiska Panią Wojnowską. W czasie zebrania omówiliśmy potencjalny zakres prac zespołu i cele działań. Powołanie takiej grupy jest kwestią wydania przez Prezydenta odpowiedniego zarządzenia, na które już się zdecydował.
W sprawie działalności tego zespołu odbyło się jeszcze jedno spotkanie. Brał w nim udział radny – przewodniczący komisji ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi – pan Jerzy Jęczmienionka. Omawianym tematem spotkania była możliwość współpracy Rady Miasta i Urzędu Miasta w Rzeszowie z Fundacją Będzie Dziko w kontekście planowanego zespołu.
W ramach konsultacji opracowania Studium Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Rzeszowa wzięliśmy udział w Rzeszowskim Forum Zieleni.
Inne spotkanie, w którym uczestniczyliśmy miało miejsce w Miejskim Zarządzie Zieleni. Tematem tego posiedzenia było omówienie planów co do wycinki 9 drzew. Wnioskowaliśmy zbadanie statyki drzew metodą obciążeniową i zrezygnowanie z wycinki lipy (świadka) na ul. Błękitne Wzgórza. Nasz sugestie mają być rozważone.
Aby przybliżyć włodarzom miasta problematykę dotyczącą inspekcji ochrony drzew w czasie inwestycji, spotkałem się z radnym Danielem Kunyszem – przewodniczącym komisji ds. ochrony środowiska. Zapoznałem go z posiadaną dokumentacją fotograficzną z inwestycji w Rzeszowie, omówiłem problematykę i wskazałem możliwości zapobiegawcze w postaci nadzoru nad pracami budowlanymi.
Braliśmy również udział w posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, której tematem była uchwała znosząca ochronę pomnikową (ostatecznie zablokowana) oraz inwestycja na Rodzinnych Ogrodach Działkowych.
Spotkaliśmy się z osobą współpracującą w zakresie pozyskiwania informacji publicznych dla celów monitowania wycinek w mieście. Ustaliliśmy nowy sposób współpracy polegający nie tylko na wyszukiwaniu przez tę osobę sygnatur spraw, ale również na przygotowywaniu wniosków o udostępnienie dokumentów w poszczególnych sprawach.
W listopadzie odbyły się również wydarzenia kulturalne związane z ochroną środowiska. Na jedno z nich zostaliśmy zaproszeni przez Stowarzyszenie EKOSPOK. Happening „Nie dla smogu w Rzeszowie” miał miejsce na rzeszowskim Rynku, a wśród uczestników wydarzenia można było spotkać Prezydenta Miasta, dyrektora Miejskiego Wydziału Ochrony Środowiska, młodzież szkolną oraz media. Mieliśmy też okazję posłuchać wykładu Stowarzyszenia EKOSPOK o „Historii smogu”.
Innym z kolei wydarzeniem, na którym byliśmy obecni był Festiwal Inicjatyw Oddolnych organizowany przez Urząd Miasta. Miał on miejsce na hali ROSiR w Rzeszowie. Strażnicy Drzew mieli swoje stoisko, materiały edukacyjne, prezentację multimedialną o działalności stowarzyszenia oraz banery propagujące ochronę przyrody.
Miesiąc listopad w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 10
z czego zgłoszenia:
- wycinka – 3
- okaleczenie drzewa – 3
- inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 4
Inicjatywy własne strażnika: 13
Udzielone informacje i porady: 1
DZIENNIK - GRUDZIEŃ 2021
Grudniowa aktywność Strażników Drzew skupiła się wokół spraw związanych z rzeszowskimi pomnikami przyrody, działaniach terenowych, spotkaniach oraz przeglądaniu najróżniejszych dokumentów.
Miesiąc rozpoczął się od spotkania z Prezydentem Miasta w sprawie założenia zespołu ds. drzew. Ustaliliśmy, że rozporządzenie Prezydenta w tej sprawie zostanie wydane jeszcze w tym miesiącu, a pierwsze posiedzenie zaplanowano na początek stycznia.
Zimą kontynuowaliśmy działania związane z inwestycją Podkarpackie Centrum Lekkoatletyczne w Rzeszowie. Pod realizację tego przedsięwzięcia planowana jest wycinka 150 drzew. W czasie spotkania w Wydziale Inwestycji Urzędu Miasta Rzeszów omówiłem aktualny stan inwestycji, a następnie przekazałem te informacje do wiadomości zainteresowanych sprawą mieszkańców ul. Sportowej.
Inne spotkanie dotyczące inwestycji miało miejsce w Miejskim Zarządzie Dróg. Wraz z dyrektorem jednostki, omówiłem sposób realizacji inwestycji, która przebiega tuż przy dębie na ul. Fredry. Przekazałem nasze sugestie, tj. podwieszany chodnik na palach i odsunięcie ronda od drzewa.
W kwestii jeszcze jednej inwestycji otrzymaliśmy zgłoszenie telefoniczne od mieszkanki miasta. Poinformowała nas o możliwości przesadzenia drzew przy inwestycji budowlanej tj. szkoły na ul. Kwiatkowskiego/Jachowicza. Podjąłem rozmowy z wykonawcą robót. Jednakże konieczna będzie zgoda i dialog z inwestorem. Kierownik budowy ma poinformować zleceniodawcę, czyli Urząd Miasta o sprawie.
Następne zgłoszenie otrzymaliśmy drogą mailową. Dotyczyło ono zagrażającego bezpieczeństwu drzewa z ul. Kościuszki 11. W tej sprawie kontaktował się z nami Zarząd Zieleni. Poinformowano nas, że zarządcą drzewa jest Parafia Kościoła Farnego w Rzeszowie. Stosowne dokumenty, mające na celu zdjęcie ochrony konserwatorskiej z drzewa, zostały już złożone u Konserwatora Zabytków.
W sprawie drzew zagrażających bezpieczeństwu, wysokim ryzyku upadku lub obłamaniu części korony dokonaliśmy oględzin w terenie. Przyjrzeliśmy się drzewom w rejonie pasa drogowego ul. Słowackiego (4 drzewa) i ul. Broniewskiego 7 (1 drzewo). Dokonaliśmy również przeglądu nieprawidłowo prowadzonych sadzonek – złe kształtowanie korony (6 sadzonek).
Co więcej, przeprowadzona została inspekcja dwóch drzew rosnących przy ul. Grodzisko. Powodem do oględzin było zainfekowanie roślin grzybem. Wykonaliśmy niezbędną dokumentację fotograficzną aby zgłosić drzewo do obserwacji pod względem bezpieczeństwa do Zazrądu Zieleni Miasta Rzeszów.
Wiele z naszych grudniowych działań poświęciliśmy pomnikom przyrody. Sporo czasu oddaliśmy sprawie dwóch drzew, jednym z nich jest dąb z ul. Ćwiklińskiej, a drugim lipa drobnolistna z ul. Sienkiewicza 12. Temat ten poruszyliśmy podczas rozmowy z przewodniczącym Komisji Ochrony Środowiska Rady Miasta Rzeszów. Przy okazji omówiliśmy również zasad dalszej współpracy np. zawiadamiania nas o posiedzeniach komisji.
Sprawa tocząca się wokół wspomnianego już dębu ciągnie się bez mała dwa lata. Problem tkwi w braku zgody właściciela terenu na ustanowienie tego drzewa pomnikiem przyrody. Z tego względu Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Rzeszów, do którego wcześniej kierowano wnioski, dwukrotnie wstrzymywał procedury objęcia dębu ochroną. To zagadnienie jest też przedmiotem naszego sporu w Urzędzie Miasta. Aktualnie rozpatrywana jest nasza skarga złożona w Radzie Miasta Rzeszów o podejrzenie przekraczania uprawnień w tej kwestii przez Wydział Ochrony Środowiska. Ponad to wykonaliśmy terenowe oględziny drzewa. Zrobiliśmy zdjęcia dębu celem pokazania radnym Komisji Ochrony Środowiska, którzy będą na kolejnej sesji decydować czy drzewo będzie poddane dalszej procedurze objęcia go ochroną pomnikową.
Co do lipy, planowane jest zdjęcie ochrony pomnikowej z tego drzewa. Aby zwrócić uwagę opinii publicznej na ten problem przygotowaliśmy akcję protestacyjną. Miejski Zarząd Zieleni uzasadnia, że drzewo grozi upadkiem i opiera to na badaniach tomograficznych z jednej warstwy pnia drzewa. Uznajemy to za nieprzekonywujący i niewystarczający dowód. Nasze badania wykazały, że drzewo nie zdradza objaw grożących otoczeniu upadkiem. Zaproponowaliśmy przeprowadzenie testu obciążeniowego, który ma zweryfikować te dwie różne oceny. Niestety Miejski Zarząd Zieleni nie zgadza się na jego wykonanie stąd protest: oklejenie drzew informacją o wycince z telefonami odpowiednich instytucji, petycja w sprawie wykonania testu obciążeniowego oraz informacja medialna.
Co więcej, Zarząd Zieleni Miejskiej w Rzeszowie udostępnił nam ekspertyzy dotyczące tego drzewa, na podstawie których Rada Miasta chce zdjąć ochronę pomnikową z lipy. Dwie analizy, z lat 2017 i 2019, są jak najbardziej do przyjęcia pod względem merytorycznym. Ostatnia, wykonana w roku 2021, ekspertyza wykazuje mniejszy poziom wypróchnienia o około 10% niż dwie poprzednie. Mimo tego i tak zalecana jest wycinka drzewa, którego witalność określona została na 1 w skali Roloffa. Trudno nam się z tą ostatnia ekspertyzą zgodzić i wnioskujemy o test obciążeniowy.
Kwestie tych dwóch drzew zostały poruszone podczas posiedzenia Komisji Środowiska Rady Miasta Rzeszów, zebranie odbyło się z naszym udziałem. Sprawa lipy wywołała burzliwą, aczkolwiek merytoryczną dyskusję. Ostatecznie Komisja zaopiniowała pozytywnie wniosek o zdjęcie ochrony prawnej z lipy. W drugim przypadku rozstrzygnięcie zagadnienia przekazano prawnikom przy Prezydencji Rzeszowa.
Innym działaniem związane z pomnikiem przyrody było asystowanie przy przycinaniu korony dębu z ul. Magórskiej. Wykonawcą zadania było PGE, a przyczyną zabiegu kolizja części gałęzi z liniami energetycznymi. Cięcia zostały wykonane poprawnie przy nadzorze inspektora Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta Rzeszów. Jedyna sugestia dotyczy uchwały, w której gałęzie do cięć powinny być wyznaczone precyzyjnie.
Kolejna kwestia, którą zajmowaliśmy się w grudniu dotyczy 13 drzew z gatunku topola rosnących w Parku Olszynki w Rzeszowie. W oparciu o ekspertyzy dendrologiczne tych drzew wykonana została analiza adekwatności argumentów użytych w decyzji i piśmie do Fundacji Będzie Dziko. Stwierdzono znaczne rozbieżność między decyzją i pismem do Fundacji Będzie Dziko a danymi zawartymi w ekspertyzach. Wynikało z nich, że tylko dwa drzewa stanowią zagrożenie. Przy jednym z nich należy rozważyć możliwość usunięcia, drugie natomiast ma umiarkowany stopień ryzyka. Pozostałe 11 drzew to niski stopień niebezpieczeństwa z wysokim wskaźnikiem Roloffa – wynosi on 1. Postanowiono sprawdzić na ile wnioskujący o ustanowienie drzewa pomnikiem przyrody powinien być traktowana jako strona w sprawie. Rozstrzygnięcie tej kwestii skierowano do analizy prawnej.
Ważnym zadaniem dla Strażników jest analiza dokumentów oraz monitoring spraw udostępnionych poprzez Ekoportal.
Analizując dokumenty udostępnione przez Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Rzeszowie zauważyliśmy nowy element, jakim są pisma Wydziału do inwestorów z prośbą o ponowne zweryfikowanie planów budowlanych w celu zmniejszenia ilości drzew przeznaczonych do wycinki.
Po analizie kolejnej partii dokumentów z tego Wydziału wynikła potrzeba poprawienia czytelności protokołów z oględzin w terenie. Spisywane ręcznie dokumenty są w większym lub mniejszym stopniu nieczytelne. Nadal wpisywane są z automatu konkluzje: „brak występowania gatunków chronionych”, choć na zdjęciach widać otwory świadczące o występowaniu owadów lub próchnojadów. Inspektorzy w protokole nie opisują w jaki sposób doszli do takich wniosków. Wiele drzew wnioskowanych do wycinki to efekt uszkodzeń mechanicznych po nieprawidłowych redukcjach korony oraz prac przy koszeniu trawy (podcięcia szyjki korzennej). Ważną obserwacją jest też znaczne zwiększenie się pism od mieszkańców protestujących przeciw wycinkom drzew w ich otoczeniu.
Z monitoringu wniosków o wycinkę drzew w Rzeszowie zamieszczonych na Ekoportalu wybraliśmy parę spraw do bardziej wnikliwego przeanalizowania. Do Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta w Rzeszowie złożyliśmy pismo o udostępnienie dokumentów w następujących sprawach: SR-III.6131.271.2021, SR-III.6131.272.2021, SR-III.6131.269.2021, SR-III.6131.266.2021, SR-III.6131.209.2021.
Natomiast do Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie złożyliśmy wniosek w sprawach o nr: OS-I.7123.1.189.2021.AB, OS-I.7123.1.187.2021.AB, OS-I.7123.1.186.2021.MR, OS-I.7123.1.175.2021.AB, OS-I.7123.1.177.2021.AB.
Poza spotkaniami z włodarzami miasta braliśmy również udział w ogólnopolskiej akcji SOS – Dajmy Drzewom Prawo. Polega ona na zawieszeniu wokół pni drzew czarnych wstęg z napisem: „SOS” i „Dajmy Drzewom Prawo”. Przed wydarzeniem poinformowaliśmy lokalne media o idei akcji, która ma zwrócić uwagę na pilną potrzebę zmiany prawa krajowego i dostosowania do niego lokalnych przepisów w sprawie efektywniejszej ochrony drzew.
Miesiąc grudzień w statystykach:
Ilość zgłoszeń od mieszkańców w ciągu miesiąca: 3
z czego zgłoszenia:
- wycinka – 1
- okaleczenie drzewa – 0
- inne (np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 2
Inicjatywy własne strażnika: 6
Udzielone informacje i porady: 3
DZIENNIK - STYCZEŃ 2022
W pierwszej połowie miesiąca udało się porozmawiać z Przewodniczącym Komisji Ochrony Środowiska w Radzie Miasta Rzeszów, głównym tematem rozmowy był problem nadawania drzewom pomnikowym ochrony prawnej w skutek niewłaściwego interpretowania art. 44 ustawy o ochronie przyrody. W rozmowie poruszony został również temat zdjęcia ochrony pomnikowej z lipy przy ul. Henryka Sienkiewicza 12. Sama rozmowa nie doprowadziła do żadnych rozstrzygnięć ale mam nadzieję, że spowodowała lepsze zrozumienie naszych intencji.
Inną korzystną dla nas kwestią z tego miesiąca było dołączenie do zespołu absolwenta studiów leśnych z doświadczeniem administracyjnym, który zdeklarował wsparcie merytorycznie naszych działań.
Udostępniono na nasz wniosek dokumenty sześciu spraw o wycinkę drzew , po ich zeskanowaniu , zostały przeanalizowane, a co do niektórych dokonaliśmy oględzin w terenie. Nie widząc konieczności reagowania zaprzestaliśmy działań w sprawach.
Jak w każdym miesiącu mieszkańcy zgłaszali się z różnymi sprawami i zapytaniami z czego na szczególną uwagę zasługują:
– wycinka drzew na os. Piastów
– sugestia ochrony drzew przybudowie szkoły podstawowej przy ul. Kwiatkowskiego
– okaleczanie drzew na terenie przedszkola na os. Nowe Miasto
– zgłoszenie problemu z nadaniem drzewu ochrony pomnikowej na os. Drabinianka
We wszystkich tych sprawach staraliśmy się interweniować i wspierać mieszkańców, większość z nich nadal jest w toku i czeka na rozstrzygnięcie.
Miesiąc styczeń statystykach:
Ilość zgłoszeń w ciągu miesiąca: 4
z czego zgłoszenia:
- wycinka – 2
- okaleczenia drzew – 1
- inne ( np. nasadzenia, pomniki przyrody) – 1
Inicjatywy własne strażnika : 8
Udzielone informacje i porady: 2
Strefa dla zielonego aktywisty

Strażnicy Drzew w Rzeszowie
tel. 728 082 963
straznicydrzew.rzeszow@gmail.com
www.straznicydrzew.rzeszow.pl
Witryna realizowana z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG